Stap voor stap beweeg ik me voort tijdens een avondwandeling, als vanouds in een stevige stap zoals ik dat jaren deed. Mijn partner loopt naast me en na een tijdje merk ik dat ik me alweer heb aangepast aan zijn tempo. Een tempo dat mij nu niet past, het is nu te stevig en net te snel voor mij. Ik stem af op mijzelf en vertraag mijn tempo en voel dat dit beter voor mijn lijf is nu. Wat is dit bekend. Afstemming vraag contact met mijzelf en het voelen wat goed is op dit moment. Het gaat even goed en ja hoor, na 500 meter heb ik mij alweer aangepast en kan ik mijzelf weer corrigeren. Ik was met mijn gedachten weer ergens anders en paste me vanzelf weer aan.
“De grootste en belangrijkste taak van ouders en opvoeders is dat ze kinderen leren empathisch te zijn.” Dit zei een bekende psychiater jaren geleden en die woorden maakten grote indruk op mij.
Je kunnen verplaatsen in een ander, je inleven in de ander en kunnen meeleven, het voorkomt veel misverstand en creëert vrede en saamhorigheid, verbinding.
Het is een vermogen dat je als ouder of leerkracht, coach of leidinggevende voor kunt doen en voor kunt leven. Een vermogen dat jou is voorgedaan en dat zich ontwikkelt in resonantie met de omgeving waarin je je begrepen en gezien voelt. En dat vermogen kun je alleen ontwikkelen in afstemming met jezelf. Vanuit contact met je eigen voelen en denken.
Zonder afstemming, in de eerste plaats op onze moeder, bestaat er geen gezonde ontwikkeling. Het zorgt ervoor dat je gevormd wordt en dat je rijpt in je vermogens, alles in en door de omgeving waarin je opgroeit. We groeien in voortdurende resonantie met de ander, de moeder en de andere opvoeder, vaak de vader. Je kunt als kind niet anders dan je aanpassen, vanuit een totale afhankelijkheid.
De ideale situatie is dat die volwassene zich vanuit dit besef zich afstemt op het jonge kind. Zich afstemt op diens behoefte en een eigen behoefte weet uit te stellen, iets wat een baby en jong kind nog niet kan. Helaas is de werkelijkheid vaak anders. Eigen verstoringen en wonden hinderen vaak de afstemming op dat jonge kind en de gevolgen hiervan zien we dagelijks terug om ons heen.
Mijn schoondochter zie ik die gezonde afstemming wel doen, net als mijn zoon. Al in de buik maakte ze contact met mijn kleinzoon, sprak hem toe als hij onrustig was. Mijn kleinzoon van twee maanden oud reageert inmiddels feilloos op haar stem en handen en nu ik dit voorbeeld hoe het kán van zo dichtbij zie, ontroert mij dit diep als verse oma. Onze kleinzoon maakt contact en reageert op geruststelling en aanraking. Hierdoor ontspant hij en ontwikkelt hij zich naar wens. De levenslust zo zichtbaar.
En wát onderscheidt afstemming zich dan van aanpassing? Aanpassen is een noodzakelijke overlevingsstrategie die als kind nodig was om geaccepteerd te worden. Om erbij te horen en niet afgewezen of verstoten te worden. Een onbewust proces dat zich zonder bewustwording gewoon voortzet in een volwassen leven. Ik doe wat er van mij verwacht wordt en zo word ik niet afgewezen. Het is en voelt bekend en vertrouwd en levert misschien alleen een vervelend onderbuikgevoel op. Want hoe eigen is het? Hoe doe ik mijzelf en dus ook die ander recht als ik meer vanuit de aanpassing dan vanuit de afstemming leef?
Waar aanpassingen het voortzetten van oude patronen kunnen zijn is afstemming een optelsom van 1 plus 1 is drie. Want waar ik contact houd met mijzelf en mij afstem op anderen zonder mijzelf te verliezen heeft dat een effect op de omgeving waarin ik leef. Wanneer ik een ander zie en hoor in een gesprek en die ander zich gekend voelt, genereert dat ook een effect op een derde of vierde contact.
De conducteur die iedereen goedemorgen wenst en daarbij een grap door de intercom maakt, krijgt bijvoorbeeld de hele coupé aan het lachen, waardoor men vrolijk de trein uitstapt en misschien een onbekende groet. Zoals een koor alleen een goed geluid en een mooie klankkleur voortbrengt doordat de koorleden zich afstemmen op elkaar. Leren luisteren is essentieel en daarmee je eigen stem afstemmen hoort bij het oefenen en het slagen van een ingestudeerd stuk muziek.
Van aanpassen naar leren afstemmen, in de eerste plaatst op jezelf en dan op de ander, dát is waar we in onze opleidingen de meeste aandacht aan geven. En vaak blijkt dat nog een hele klus! Niet alleen expliciet, want het is geen kunstje. Ook impliciet door die delen in jou die ondergesneeuwd zijn geraakt aandacht te geven, en het vermogen aan te spreken dat daardoor zo weinig aandacht kreeg. Zodat je meer en meer die authentieke gevoelens kunt toelaten die jou jou laten zijn, zodat je gezonde gedachten kunt ontwikkelen en afscheid kunt nemen van ongewenste patronen en zo een meer tevreden mens kunt worden.
Zie voor ons aanbod: www.lichtdeboer.nl