Zo vlak voor de week herfstvakantie die wij elk jaar inplannen omdat ook veel cursisten van ons schoolgaande kinderen hebben, kwam rouwdeskundige Janet Molenwijk van praktijk voor verlies- en rouwverwerking bij ons in de opleiding Persoonlijke Begeleiding, of zoals de deelnemers het zelf noemen: het vierde jaar.

Iedereen die ons heeft ontmoet weet dat wij graag en vaak werken vanuit een kring, waarin we aan elkaar leren en waarin er gedeeld wordt aan de hand van de thema’s die spelen en de groeispurten die ieder van ons doormaakt.

Janet nam ons mee in het land van rouw en verlies. Over afscheid nemen als voorwaarde om opnieuw te kunnen beginnen. Dat rouw noodzakelijk is om verlies door te werken en zo jezelf weer een andere of nieuwe plek te geven.

De dag was intens omdat we allemaal geraakt werden in een eigen verhaal van verlies. Waar we soms zomaar overheen hadden geleefd; doorgaan is tenslotte de meest vertrouwde coping strategie. En dat gold ook voor mijzelf. Ik realiseerde me die dag van hoeveel fasen ik op dit moment afscheid neem in mijn leven.

Ondanks het feit dat mijn kapster een paar keer per jaar mijn haren verft, kan ik niet ontkennen dat ik echt grijs aan het worden ben. Ik ben er nog niet aan toe, vertel ik mijzelf dan. Dit najaar gaat ook onze jongste de deur uit. Ze is al 23 en leefde haar leven bij ons met een komen en gaan en er heel vaak ook niet zijn, en toch…

Mijn taak als zorgende moeder zit er al lang op en heeft al een andere invulling en toch, ik zal ik de geluiden in huis van haar aanwezigheid missen. En hoe smalend er soms gedaan wordt over het lege nestsyndroom, ik begrijp er inmiddels écht iets van. Al die fasen van overgang die je als vrouw bewust kan leven en waar je als je niet uitkijkt zo overheen wandelt.

Er is namelijk een fase voorbij die mij zo dierbaar was en is. Het moeder zijn met heel mijn hart en dat invullen zoals ik het graag wilde, zoals het liefst heel vaak een tafel vol kleine en grote mensen rond een stoofschotel en iemand die zomaar mee kan eten. Er is het verlies van een laatste ouder en het verlies van een illusie dat alles altijd blijft zoals het is en wat kan dat een leeg gevoel geven. En er is een hond die niet zolang meer bij ons zal zijn, nog een lege plek straks?

In het werk dat wij doen gaat het heel vaak over afscheid nemen en verlies erkennen. Dat spectrum is immers zo breed. Afscheid dat we genomen hebben van een jong deel van onszelf, afscheid van een werkplek die ons voldoening gaf, afscheid van gezondheid, afscheid van een geliefde, afscheid van een ouder, een doodgeboren kind……

In onze huidige wereld staan we tegenwoordig gelukkig weer meer stil bij wat afscheid nemen is. Afscheidsrituelen zijn nodig om pas op de plaats te maken, weten wat en hoeveel iets of iemand betekend heeft, voordat we doorgaan kunnen met de orde van de dag.

Gestold verdriet, of uitgestelde rouw geeft ons klachten en hartzeer. Daar kan geen liefde meer stromen. En dat is wat we doen bij Licht & de Boer: werken aan de ontdooiing zodat er weer energie vrij kan komen voor nieuwe ervaringen en gevoelens.

En zo ging ik deze herfstvakantie op reis naar die geliefde plek in Frankrijk waar ik al heel wat voetstappen heb liggen. En daar trof ik een moederpoes aan met nog 1 kleintje. En ik genoot opnieuw van dat beginnende leven en besef hoe graag ik mij daaraan verbind. En dat ook hier weer afscheid genomen mag worden, omdat alles wat we té graag vast willen houden, verstikt. En niet tot bloei komt. Of zichzelf wil bevrijden.

Inmiddels weet ik dat alleen ikzelf de leegte in mijzelf kan opvullen. Daar waar ooit een wat dunne bodem lag, is inmiddels en steviger fundament aangelegd. De oogst door binnen- en buitenwerk zal ik maar zeggen.

Van Janet begreep ik opnieuw hoe belangrijk het erkennen van verlies is. De realiteit van het verlies zien en accepteren. Het voelen en toestaan van een gemis.

En dan kruipt er zomaar zo’n klein grijs wondertje op schoot. Dat ook geaaid wil worden.Ik zoek nabijheid, zegt het. Want ik ben nog maar zo klein. Toegestaan geluk noem ik het.Voor even.

Zoals ook de overleden vader die we lang bij ons mochten hebben, een zoon die het zelfstandig goed doet,  de dochter van wie ik zo genoten heb en met wie we een andere fase ingaan, een hond die onverminderd blij was en nog is als 1 van ons thuiskomt. En die grijze haren?? Die blijven nog heel even gekleurd ;).

Werken aan een eigen bodem? Gevuld met eigenwaarde en zelf- compassie? Kijk bij Licht&deBoer voor onze jaaropleidingen en IoPT- cursussen en aanbod. Welkom op onze info-avonden! Zie www.lichtdeboer.nl

Machteld Licht